Καθημερινά, στη χώρα μας παράγονται από τα νοικοκυριά 15.134 τόνοι αστικών στερεών αποβλήτων(ΑΣΑ), εκ των οποίων ποσοστό 21,6% οδηγείται προς ανακύκλωση/ανάκτηση, ενώ το υπόλοιπο 78,4% διατίθεται σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Στοιχεία έτους 201
Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι στα απόβλητα αυτά περιλαμβάνονται και υλικά, τα οποία σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία ταξινομούνται ως επικίνδυνα απόβλητα. Τα Επικίνδυνα Οικιακά Απόβλητα (ΕΟΑ) περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα προϊόντων που χρησιμοποιούμε στα σπίτια μας για διάφορους σκοπούς, τα οποία μετά την χρήση τους ή στο τέλος του κύκλου ζωής τους, λόγω των συγκεκριμένων χημικών, φυσικών και βιολογικών ιδιοτήτων τους, εφόσον δεν διαχειριστούν ορθά παρουσιάζουν υψηλή επικινδυνότητα τόσο για το φυσικό περιβάλλον όσο και για το προσωπικό των υπηρεσιών καθαριότητας των Δήμων που έρχεται σε επαφή μαζί τους κατά την συλλογή των απορριμμάτων.
Τα ΕΟΑ, όπως προβλέπεται και από τον πρόσφατο Νόμο Πλαίσιο για τα απόβλητα (Ν. 4819/2021), θα πρέπει να συλλέγονται χωριστά από το υπόλοιπο ρεύμα των οικιακών αποβλήτων και στην συνέχεια να διαχειρίζονται με ασφάλεια και να μην καταλήγουν σε ΧΥΤΑ.
Στο πλαίσιο του πρωτοποριακού για την χώρα έργου LIFE-IP CEI-Greece “Εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας στην Ελλάδα” (LIFE18IPE/GR/000013), το οποίο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το Πράσινο Ταμείο και ιδίους πόρους των συμμετεχόντων φορέων, μεταξύ άλλων δράσεων υλοποιείται από την TERRA NOVA Ε.Π.Ε., την ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε. (Εταιρεία Διαχείρισης Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας), τον Δήμο Αθηναίων (Διεύθυνση Καθαριότητας) και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Διεύθυνση Διαχείρισης Αποβλήτων) συγκεκριμένη Δράση αντικείμενο της οποίας είναι η ασφαλής διαχείριση των ΕΟΑ.
Ειδικότερα, καταρτίστηκε αναλυτικός κατάλογος των ΕΟΑ με αντιστοίχιση στην ταξινόμηση του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων, ενώ παράλληλα σχεδιάστηκε μεθοδολογία αφενός για τον προσδιορισμό των ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών των παραγόμενων ΕΟΑ και αφετέρου για την διερεύνηση του επιπέδου ενημέρωσης των πολιτών για το εν λόγω θέμα. Η μεθοδολογία αυτή εφαρμόστηκε πιλοτικά στον Δήμο Αθηναίων και στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (η επιλογή των 2 περιοχών έγινε με γνώμονα την εξαγωγή συμπερασμάτων για αντιπροσωπευτικές περιοχές διαφορετικών χαρακτηριστικών).
Τα αποτελέσματα των εργασιών αυτών έδειξαν ότι η μεσοσταθμισμένη περιεκτικότητα των συλλεγόμενων ΑΣΑ σε ΕΟΑ ανέρχεται σε 0,827% κατά βάρος στον Δήμο Αθηναίων και αντίστοιχα σε 0,778% στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Όσον αφορά στην έρευνα κοινού που πραγματοποιήθηκε στις 2 περιοχές πιλοτικής εφαρμογής, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχει ένα σχετικά καλό επίπεδο αντίληψης μεταξύ των πολιτών για το ποιο απόβλητο μπορεί να είναι επικίνδυνο, το οποίο όμως πρέπει να βελτιωθεί σημαντικά σε συνδυασμό με εκπαίδευση για την χωριστή συλλογή των ΕΟΑ. Επιπλέον, αποκαλύφθηκε ένας αυξημένος βαθμός θετικής ανταπόκρισης των πολιτών να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην περιβαλλοντικά ασφαλή διαχείριση των ΕΟΑ.
Βάσει των εξαχθέντων αποτελεσμάτων και της ανάλυσης τους, σχεδιάστηκαν κατάλληλες δράσεις στο πλαίσιο μίας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την χωριστή συλλογή και την ασφαλή τελική διαχείριση των ΕΟΑ, οι οποίες θα εφαρμοστούν σε πιλοτικό επίπεδο στον Δήμο Αθηναίων και στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας στην επόμενη φάση του έργου.
Πληροφορίες για την έως τώρα πορεία του έργου LIFE-IP CEI-Greece, καθώς και των αποτελεσμάτων του, μπορούν να αντληθούν από την επίσημη ιστοσελίδα του www.circulargreece.gr
Ιωάννης Σπανός, Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ, TERRA NOVA Ε.Π.Ε.
Δείτε εδώ δημοσίευση του άρθρου στο reporter.gr (08.02.2022)