Η Αθήνα είναι μία καταξιωμένη αλλά και περίπλοκη πόλη που αριθμεί περίπου 700.000 κατοίκους, οι οποίοι εντάσσονται στην ευρύτερη μητρόπολη των 3.75 εκ. ανθρώπων. Προσβλέπει στην αναμόρφωσή της, υιοθετώντας ένα δημιουργικό και χωρίς αποκλεισμούς μοντέλο ενός σύγχρονου αειφόρου αστικού κέντρου. Προς αυτή την κατεύθυνση ασκεί πολιτική που στηρίζεται στην ανάλυση δεδομένων, για την βελτιστοποίηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων ως προς τη διαχείριση αποβλήτων, και για την καλύτερη συνεργασία με τους κατοίκους της.
Ο δήμος δεσμεύεται να οικοδομήσει μια κουλτούρα υπευθυνότητας και ευαισθητοποίησης για τις πολιτικές και τις μεθόδους διαχείρισης αποβλήτων με στόχο τον αποτελεσματικό διαχωρισμό τους, να σχεδιάσει εκπαιδευτικά προγράμματα και εκστρατείες ευαισθητοποίησης και επικοινωνίας, καθώς και προγράμματα και κίνητρα για την αύξηση των επιπέδων κομποστοποίησης και ανακύκλωσης.
To 2011 υπό την αιγίδα ενός Ευρωπαϊκού έργου LIFE+ με τίτλο Βιο-απόβλητα, η Αθήνα έθεσε σε εφαρμογή ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την χωριστή συλλογή βιο-αποβλήτων (απόβλητα τροφίμων από σπίτια και εστιατόρια). Σήμερα, σε συνέχεια αυτής της προσπάθειας έχει τεθεί σε ισχύ, μία σύγχρονη και αποτελεσματική διαδικασία κομποστοποίησης αποβλήτων τροφίμων, σε σύγκλιση με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και την Ευρωπαϊκή Οδηγία (2008/98/ΕΕ) που προωθεί τον διαχωρισμό στην πηγή και τη συλλογή και ανακύκλωση ρευμάτων αποβλήτων κατά προτεραιότητα. Το πρόγραμμα έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή στις 20 μεγαλύτερες αγορές της Αθήνας, ενώ αναμένεται η διαδικασία να επεκταθεί στη μεγάλη πλειοψηφία των αγορών της πόλης, συλλέγοντας κατά αυτό τον τρόπο τουλάχιστον 5 τόνους αποβλήτων τροφίμων, σε καθημερινή βάση. Το τμήμα Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου προγραμματίζει τη συλλογή αποβλήτων τροφίμων, κατευθείαν από τους παραγωγούς, αμέσως μετά την επέκταση του δικτύου καφέ κάδων, και θα στοχεύσει και όλα τα ξενοδοχεία της Αθήνας, τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, τα καταστήματα του κλάδου υγείας και περίθαλψης, την κεντρική αθηναϊκή αγορά τροφίμων και τα μεγάλα παντοπωλεία. Η εκτιμώμενη ημερήσια ποσότητα θα φτάσει τους 30 τόνους τουλάχιστον αποβλήτων τροφίμων και όταν επεκταθεί η πρόσβαση σε όλα τα υπολείμματα τροφίμων, η εκτιμώμενη ποσότητα θα αγγίξει τους 60 τόνους ημερησίως. Εντός του 2020, η Αθήνα προβλέπεται να συλλέγει 50.000 τόνους το χρόνο, εκπληρώνοντας τον ευρωπαϊκό στόχο για τα απόβλητα τροφίμων.
Η Δημοτική Αρχή έχει θέσει ως θεμελιώδη προτεραιότητα της τη μείωση του επιπέδου μικτών αποβλήτων έως το 2020 και την επίτευξη του στόχου των μηδενικών αποβλήτων για την Αθήνα, έως το 2030. Σε αυτό το πλαίσιο, το τμήμα Καθαριότητας και Ανακύκλωσης προωθεί την ανακύκλωση συσκευασιών μέσα από το δίκτυο μπλε κάδων και δράσεις που υποστηρίζουν το διαχωρισμό στην πηγή, όπως την χωριστή συλλογή υφασμάτων, αποβλήτων του κατασκευαστικού κλάδου και ογκωδών οικιακών αποβλήτων.
Το πρόγραμμα ανακύκλωσης του Δήμου Αθηναίων περιλαμβάνει:
- Συνεργασία με εγκεκριμένα προγράμματα διαχείρισης αποβλήτων (για συσκευασίες, γυαλί, ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό, ανακύκλωση παλαιών αυτοκινήτων και λάστιχων μηχανοκίνητων μέσων, μπαταριών, λαμπτήρων και λιπαντικών ουσιών).
- Οργάνωση από την δημοτική αρχή, συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων για υλικά που ακόμη δεν καλύπτονται από τα εγκεκριμένα συστήματα διαχείρισης αποβλήτων (όπως ανακύκλωση χαρτιού, διάφορα υπολείμματα, πλαστικά, δοχεία για μελάνια εκτυπωτών, ξύλινες παλέτες, λάδια μαγειρέματος, βιοαπόβλητα).
- Γωνιές ανακύκλωσης στο τμήμα Καθαριότητας και Ανακύκλωσης και συντήρηση Μηχανολογικού Εξοπλισμού.
Ο Δήμος Αθηναίων, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) έχει τοποθετήσει μπλε κάδους για την μικτή συλλογή ανακυκλώσιμων συσκευασιών (από χαρτί, πλαστικό, μέταλλο και γυαλί) σε όλη την πόλη.
Χαρτί και Χαρτόνι: Πέραν της μικτής συλλογής χάρτινων συσκευασιών, ο Δήμος Αθηναίων έχει τοποθετήσει επίσης κίτρινους κάδους τύπου καμπάνας σε όλη την πόλη, για τη χωριστή συλλογή συσκευασιών από χαρτί – χαρτόνι. Επιπρόσθετα υπάρχουν κάδοι για τη χωριστή συλλογή εκτυπωμένου χαρτιού σε δημοτικές εγκαταστάσεις και σχολεία.
Γυαλί: Πέραν της μικτής συλλογής συσκευασιών γυαλιού, ο Δήμος Αθηναίων έχει τοποθετήσει σε περιοχές πλησίον εστιατορίων και καφέ, κάδους τύπου καμπάνας για τη χωριστή συλλογή γυάλινων φιαλών και δοχείων. Επιπρόσθετα ο Δήμος σε συνεργασία με την EEAA έχει τοποθετήσει κάδους για τη χωριστή συλλογή γυαλιού.
Πλαστικό: Πέραν της μικτής συλλογής πλαστικών συσκευασιών, τα πλαστικά μπορούν να διαχωρίζονται και κατά τη συλλογή κατόπιν τηλεφωνικής κλήσης από σπίτια και επιχειρήσεις. Επιπρόσθετα, η δημοτική αρχή διαθέτει τους κατεστραμμένους πλαστικούς κάδους σε εταιρεία διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών, ώστε να ανακυκλωθούν.
Μέταλλο: Πέραν της μικτής συλλογής μεταλλικών συσκευασιών, η δημοτική αρχή έχει αναθέσει σε εταιρεία διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών, την ανακύκλωση των κατεστραμμένων μεταλλικών κάδων, κιβωτίων (containers) και άλλων μεταλλικών αντικειμένων.
Τέλος, για την ενίσχυση της διαχείρισης αποβλήτων, οι υποδομές και ο εξοπλισμός του τμήματος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης ανανεώνεται συνεχώς. Περισσότερα από 40 οχήματα λειτουργούν στις 7 δημοτικές περιοχές της πόλης, διασφαλίζοντας έτσι την άρτια λειτουργία ως προς τα λειτουργικά κόστη, με δυνατότητα συλλογής περισσότερων από 140 τόνους αποβλήτων ημερησίως, που διενεργείται 3 φορές την ημέρα.
Δέκα επτά υπόγειοι κάδοι αποβλήτων έχουν ήδη τοποθετηθεί στην Αθήνα, αντικαθιστώντας 500 συμβατικούς κάδους στους δρόμους, και εξασφαλίζοντας έτσι τη διαθεσιμότητα περισσότερων κοινόχρηστων χώρων.